Zez to niesymetryczne ustawienie gałek ocznych (zbieżne lub rozbieżne). Ta choroba może towarzyszyć już od urodzenia lub wczesnego dzieciństwa. Ważne jest, by leczenie podjąć jak najwcześniej. Zez jest wadą oczu objawiającą się osłabieniem mięśni ocznych, co powoduje zmianę kąta patrzenia jednego oka względem drugiego. Efektem zeza jest zaburzenie widzenia. Osoby z zezem mogą mieć trudności z prowadzeniem pojazdów mechanicznych oraz operowaniem maszynami i urządzeniami w ruchu. Trudno im też uprawiać niektóre sporty, takie jak np. siatkówkę, łatwiej natomiast radzą sobie z czynnościami związanymi z dobrze rozwiniętą wyobraźnią przestrzenną.

Przyczyną zez mogą być zmiany w rozwoju ośrodków kojarzeniowych kory mózgowej, także zmiany wewnętrznego aparatu (w przypadku zespołu Marfana zwłaszcza nieprawidłowe funkcjonowanie mięśni okoruchowych). Zeza można zniwelować za pomocą odpowiednich okularów i ćwiczeń, lub chirurgicznie.

Zez może spowodować powstanie amblyopii („leniwego oka”), czyli osłabienia zdolności widzenia w jednym oku. Leczenie polega na zasłonięciu zdrowego oka, tym samym zmuszając „leniwe oko” do pracy.

U dzieci większość zezów leczy się za pomocą korekcji okularami, a w przypadku niedowidzenia – zasłanianiem oka dobrego. Około 15 proc. nie daje się jednakw ten sposób „wyprostować”- mimo prawidłowego widzenia oczu. Wtedy konieczna jest operacja. Zaleca się, by w przypadku zeza odbyła się ona nie później niż w 10. roku życia dziecka. Wtedy jest ogromna szansa nie tylko na prawidłowe ustawienie gałek ocznych, ale także na nauczenie prawidłowego widzenia obuocznego.

U dorosłych leczenie operacyjne zeza jest tylko kosmetyką. dlatego tutaj wiek nie gra roli. Niemożliwe jest natomiast przywrócenie prawidłowego widzenia obuocznego. Leczenie operacyjne zawsze odbywa się w pełnej narkozie – i tak jest na całym świecie.